Những ngày này, 48 hộ dân trong tổ hợp tác sản xuất thôn Đồng Thọ, xã Vạn Hòa (Nông Cống) đang hối hả thu hoạch rau từ mô hình sản xuất rau sạch. Nào rau cải, bắp cải, xà lách, cải cúc... được xếp gọn gàng, xanh mơn mởn, chờ thương lái đến gom mua. Chúng tôi gặp anh Nguyễn Văn Bin, cán bộ nông nghiệp xã Vạn Hòa đang làm việc cùng người dân, anh cho biết: “Mô hình sản xuất rau sạch của xã có diện tích 3 ha, do 48 hộ dân trong xã thành lập tổ hợp tác sản xuất dưới sự quản lý của gia đình anh Nguyễn Văn Cảnh”. Mô hình áp dụng theo tiêu chuẩn VietGAP nên phải tuân thủ quy trình rất nghiêm ngặt, bởi vậy ban đầu triển khai bà con gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, được sự hướng dẫn tận tình của cán bộ kỹ thuật cùng sự nỗ lực của bà con, toàn bộ quy trình sản xuất đã được thực hiện bài bản. Tất cả các giống rau được bà con tìm mua ở cơ sở uy tín theo hướng dẫn, được che lưới để tránh côn trùng, dùng phân hữu cơ bón lót, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) có nguồn gốc sinh học và việc sử dụng thuốc BVTV sao cho đúng với quy định, thời gian cách ly theo hướng dẫn; nguồn nước chủ yếu được lấy từ giếng khoan, khi thu hoạch phải đảm bảo được chất lượng chuẩn của sản phẩm đến tay người tiêu dùng.
Vừa làm cỏ cho những luống rau, ông Đỗ Văn Sĩ, thành viên tổ hợp tác sản xuất vừa vui vẻ tiếp chuyện chúng tôi: “Tham gia tổ hợp tác, gia đình tôi có 2 sào trồng rau vốn trước đây là đất trồng lúa nhưng năng suất thấp. Hiện nay, trừ chi phí, 1 sào rau sạch cho thu nhập 5-7 triệu đồng/tháng”. Với nhà nông thì đây là một nguồn thu nhập đáng kể. Trên cùng khu đất với ông Đỗ Văn Sĩ, chúng tôi gặp bà Nguyễn Thị Hải đang thu hoạch rau cải, bà chia sẻ: “So với cách trồng rau truyền thống thì trồng rau sạch tuy có nhiều quy định ràng buộc, nhưng an toàn với cả người sản xuất và người tiêu dùng; đồng thời cũng mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn”. Từ khi áp dụng trồng rau an toàn, số lượng rau của gia đình bà bán “chạy” hơn trước kia, trung bình mỗi tháng thu lãi 4 triệu đồng.
Có thể nói, mô hình trồng rau sạch của tổ hợp tác sản xuất thôn Đồng Thọ bước đầu đã cung cấp cho thị trường được một lượng rau bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm thay thế các loại rau đại trà. Hơn nữa, đầu ra của sản phẩm chủ yếu được các thương lái đến tận ruộng thu mua, một số ít bán cho các bếp ăn của trường mầm non trên địa bàn. Được biết, thời gian tới, UBND xã Vạn Hòa sẽ hỗ trợ tìm nguồn bao tiêu lâu dài giúp bà con yên tâm sản xuất.
Đến xã Tân Phúc (Lang Chánh) chúng tôi nghe bà con nơi đây giới thiệu về mô hình trồng rau sạch của gia đình anh Lê Văn Thoa ở thôn Tân Thanh. Là một thanh niên siêng năng, cần cù, qua tham khảo nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp mang lại hiệu quả cao, anh Thoa đã bén duyên với rau sạch. Với 5 sào trồng rau cải, cây này này, dưa chuột theo hướng an toàn..., mỗi năm trừ chi phí, anh ước tính thu về 130 đến 150 triệu đồng. Khi được hỏi về cơ duyên đến với những luống rau, anh cười nói: “Ban đầu nghĩ trồng rau đơn giản nhưng khi bắt đầu tôi gặp không ít khó khăn. Câu hỏi đặt ra là làm sao để vừa có rau sạch, vừa đạt năng suất cao luôn làm tôi trăn trở”. Khi trồng rau, gia đình tuân thủ nghiêm ngặt quy trình an toàn. Theo đó, gia đình sử dụng hoàn toàn phân hữu cơ, giảm thiểu tối đa số lần sử dụng thuốc BVTV, từ đó chi phí sản xuất giảm mà vẫn mang lại hiệu quả kinh tế cao, lại bảo đảm sức khỏe cho người tiêu dùng. Cái khó nhất hiện nay là đầu ra cho sản phẩm vẫn chủ yếu phụ thuộc vào các thương lái.
Có thể thấy mô hình trồng rau sạch không chỉ đem lại hiệu quả về kinh tế mà còn tạo được sự chuyển biến về nhận thức của người dân, giúp họ hiểu rằng trong sản xuất, chất lượng sản phẩm là điều kiện quan trọng, quyết định sự phát triển. Sản xuất rau theo tiêu chuẩn an toàn còn thúc đẩy sự kết nối giữa người nông dân với thị trường, từng bước xây dựng thương hiệu rau an toàn, góp phần bảo vệ sức khỏe cho người tiêu dùng.