Cá nhệch nói chung và gỏi nhệch nói riêng đã từ lâu trở thành món ăn đặc sản của vùng ven Vịnh Bắc Bộ của Việt Nam nay thuộc các tỉnh Thanh Hóa, Ninh Bình...và rồi chẳng biết từ bao giờ món gỏi nhệch đã đi sâu vào lòng những người con quê hương, vì yêu thích món ăn này nên dùng thơ để nói lên nỗi niềm đối với món ăn đặc sản đồng quê này. Hay như người xưa có câu " chim gà, cá nhệch" với nghĩa đứng hàng chim thì gà đứng đầu còn đứng họ cá thì cá nhệch chiếm vị trí đầu tiên về độ ngon của nó.

Gỏi cá nhệch tại nhà hàng Vũ Bảo

Vài nét về cá Nhệch - gỏi cá nhệch

Gỏi nhệch được chế biến từ cá nhệch, loài cá xuất hiện nhiều ở vùng biển miền Duyên Hải, nhệch có dáng của con lươn nhưng to và dài hơn. Con lớn tới tám chín lạng hoặc một cân, dài đến năm bảy mươi phân, da màu sáng xanh đá, đuôi tròn chứ không dẹt như đuôi lươn.

Nhệch nhiều thịt, ít xương, nhiều chất đạm, gỏi cá nhệch luôn quyến rũ cánh mày râu. Mới nghe, chưa ăn thì nhiều người thấy sợ nhưng khi đã ăn rồi sẽ không thể kìm lòng mà tìm kiếm ăn lại lần nữa. Để được món gỏi nhệch thơm ngon và hấp dẫn là một quá trình công phu và tỉ mẩn của các đầu bếp. Cá nhệch được xát muối, có thể dùng tro, lá tre, lá lúa hay lá nhái, rửa sạch cho hết chất nhờn sau đó được cắt tiết rồi mổ và thêm vài công đoạn để ướp gia vị cho thịt cá thêm đậm đà. Không chỉ có giá trị dinh dưỡng cao, gỏi cá nhệch Nga Sơn, Thanh Hóa còn đặc biệt lôi cuốn bởi vị dai ngọt mát, lạ miệng cùng cách gói độc đáo gỏi nhệch được đặt trực tiếp trên lá sung gói thành hình phễu, chấm với nước chẻo, được làm từ xương nhệch xay hoặc giã nhỏ, sau đó bóp với mẻ rồi nấu lên. Chẻo khá đặc, màu vàng sẫm, vị béo và mùi thơm đặc trưng.

Điểm nhấn đặc biệt cho gỏi nhệch

Trong món này không thể bỏ qua một nguyên liệu cực kỳ quan trọng để át vị tanh của cá đi chính là thính giã mịn và nó cũng tạo nên hương vị thơm ngon cho món ăn này. Nguyên liệu này được chế biến từ gạo hoặc cũng có thể từ ngô được rang chín rồi giã nhõ thành bột, tất cả các nguyên liệu đều tự nhiên và sạch.

Gỏi cá nhệch thì rất nhiều nơi và nhiều nhà hàng có, nhưng để làm nên món gỏi cá nhệch ngon và chuẩn thì nó lại nằm trong bát nước chấm gỏi. Nước chấm hay "Chẻo" là thứ gia vị không thể thiếu và quyết định số một tới sự thành công của món gỏi này. Để được "Chẻo" ngon, chuẩn là cả một quá trình cầu kỳ và tỉ mẩn đó, nguyên liệu chính là da, gan cá, thịt ba chỉ, trứng vịt và các gia vị phụ gia như hành, tỏi khô, mẻ, mắm muối, mì chính, đường, ớt,... sự kết hợp hài hòa của gần 20 loại gia vị phụ gia khác nhau trong đó có khá nhiều các vị thuốc tốt cho sức khỏe như lá thơm, đinh lăng, tỏi...

Năm 2015, tự hào là điểm dừng chân đầu tiên đăng cai sự kiện năm du lịch quốc gia của Việt Nam. Biển Sầm Sơn là một trong những điểm du lịch nổi tiếng với các món ăn được chế biến từ những thực phẩm tươi sống, một trong số những đặc sản tạo nên sự khác biệt của vùng đất này chính là món "gỏi cá nhệch". Đến Thanh Hóa mà chưa thưởng thức "gỏi cá nhệch" thì coi như bạn chưa đến mảnh đất xứ Thanh này. Món ăn này còn là niềm tự hào, thể hiện sự tinh tế, sáng tạo trong nét văn hóa ẩm thực của người dân miền biển Nga Sơn nói riêng và người Thanh Hóa nói chung.