Trong những năm qua, công tác vận động Nhân dân hiến đất để đầu tư cải tạo, nâng cấp, mở rộng đường giao thông và các công trình công cộng theo phương châm “Nhà nước và Nhân dân cùng làm” đã được các cấp, các ngành, các địa phương và Nhân dân trong tỉnh quan tâm thực hiện, đạt kết quả tích cực⁽¹⁾; toàn tỉnh đã vận động các hộ gia đình, cá nhân tự nguyện hiến đất, tháo dỡ nhà ở, tường rào và nhiều công trình khác để đầu tư xây dựng hàng ngàn km đường giao thông và nhiều công trình công cộng khác, góp phần chỉnh trang đô thị, xây dựng nông thôn ngày càng khang trang, sáng, xanh, sạch, đẹp, đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Tuy nhiên, công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân hiến đất ở nhiều địa phương còn hạn chế, thiếu chủ động, thiếu kiên trì, chưa trở thành phong trào tự nguyện, sâu rộng trong các tầng lớp Nhân dân. Nhận thức, ý thức, tinh thần trách nhiệm vì cộng đồng của một bộ phận người dân chưa cao, chưa thấy được lợi ích của việc hiến đất làm đường và đầu tư các công trình công cộng phục vụ dân sinh; tình trạng người dân tự ý lấn chiếm đất công cộng và hành lang đường giao thông ở một số địa phương vẫn còn xảy ra, nhưng chưa được xử lý dứt điểm. Công tác quy hoạch, quản lý quy hoạch, định hướng sử dụng đất có nơi, có thời kỳ chưa đáp ứng yêu cầu phát triển kết cấu hạ tầng; việc đầu tư hoàn thiện hạ tầng sau khi hiến đất ở một số nơi còn chậm, thiếu đồng bộ; hệ thống kết cấu hạ tầng, nhất là đường giao thông, hệ thống điện, thoát nước, công trình công cộng tại một số khu vực còn bất cập, trong khi nguồn lực của Nhà nước còn hạn hẹp; việc thực hiện các thủ tục đo đạc, chỉnh lý hồ sơ địa chính và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân sau khi hiến đất còn chậm, có nơi còn gây khó khăn, phiền hà cho người dân.

Nhằm huy động cao nhất các nguồn lực trong Nhân dân, cùng với nguồn lực của Nhà nước đầu tư hoàn thiện hệ thống đường giao thông và các công trình công cộng để nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho Nhân dân và đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội; Ban Thường vụ Tỉnh ủy phát động Cuộc vận động “Nhân dân hiến đất để đầu tư cải tạo, nâng cấp, chỉnh trang kết cấu hạ tầng, trọng tâm là đường giao thông ở khu vực nông thôn, đô thị trên địa bàn tỉnh theo hướng đồng bộ, hiện đại”, với mục tiêu phấn đấu: Giai đoạn 2024 - 2025 toàn tỉnh vận động Nhân dân hiến đất để đầu tư cải tạo, nâng cấp, chỉnh trang ít nhất 1.100 km đường giao thông (đường huyện, đường xã và đường thôn, bản, ngõ xóm) và 60 công trình công cộng khác; giai đoạn 2026 - 2030 được ít nhất 3.600 km đường giao thông và 400 công trình hạ tầng công cộng khác. Để đạt được mục tiêu trên, các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội trong tỉnh cần thực hiện tốt các nhiệm vụ trọng tâm sau đây:

1. Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, sâu rộng, hiệu quả Chỉ thị của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về Cuộc vận động “Nhân dân hiến đất để đầu tư cải tạo, nâng cấp, chỉnh trang kết cấu hạ tầng, trọng tâm là đường giao thông ở khu vực nông thôn, đô thị trên địa bàn tỉnh theo hướng đồng bộ, hiện đại”; xác định đây là nhiệm vụ quan trọng, cần phải thực hiện chủ động, linh hoạt, sáng tạo, thường xuyên, lâu dài, kiên trì, với phương châm “Nhà nước và Nhân dân cùng làm”. Tăng cường vai trò lãnh đạo của các cấp ủy đảng, quản lý, điều hành của chính quyền, huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và toàn dân trong thực hiện Cuộc vận động; trong đó phải xác định rõ quyết tâm chính trị và vai trò lãnh đạo của cấp ủy đảng là yếu tố then chốt hàng đầu, có ý nghĩa quyết định sự thành công của Cuộc vận động.

Đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, phổ biến sâu rộng về mục đích, ý nghĩa, nội dung của Cuộc vận động đến từng địa bàn dân cư, từng đối tượng, cán bộ, đảng viên, Nhân dân để huy động cao nhất sự tham gia của cộng đồng; tập trung tuyên truyền làm cho các hộ dân đang sinh sống dọc hai bên các tuyến đường hiểu rõ lợi ích của việc hiến đất để đầu tư nâng cấp, cải tạo, mở rộng đường giao thông, nhất là nâng cao giá trị quyền sử dụng đất hai bên đường. Đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp tuyên truyền, vận động theo phương châm “dễ làm trước, khó làm sau”, “đảng viên đi trước, làng nước theo sau”, khơi dậy tinh thần vì cộng đồng, tự nguyện, tự giác của mỗi người dân; chú trọng tuyên truyền trực tiếp đến từng hộ dân; đề cao ý thức trách nhiệm của cán bộ, đảng viên trong thực hiện Cuộc vận động và trong tuyên truyền, vận động gia đình, người thân, hàng xóm, láng giềng hưởng ứng, tham gia Cuộc vận động.

2. Ban thường vụ các huyện, thị, thành ủy xây dựng, ban hành các nghị quyết, chỉ thị, văn bản để lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện Cuộc vận động, gắn với thực hiện xây dựng nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu, đô thị văn minh; thành lập Ban Chỉ đạo cấp huyện do đồng chí Bí thư cấp ủy làm Trưởng ban, các đồng chí Phó bí thư, đồng chí Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc làm Phó trưởng ban; chỉ đạo thành lập Ban Vận động cấp xã do đồng chí Bí thư đảng ủy làm Trưởng ban, Ban Vận động ở thôn, tổ dân phố do đồng chí Bí thư chi bộ thôn, tổ dân phố làm Trưởng ban. Ban Chỉ đạo cấp huyện và Ban vận động cấp xã, ở thôn, tổ dân phố phân công, giao trách nhiệm cụ thể cho từng thành viên và chịu trách nhiệm trước Ban thường vụ cấp ủy về nhiệm vụ được phân công.

Tiến hành rà soát, đánh giá đúng thực trạng hệ thống đường giao thông, các công trình công cộng trên địa bàn và căn cứ vào quy hoạch, khả năng thực tế để xây dựng kế hoạch, lộ trình cụ thể triển khai thực hiện Cuộc vận động; trong đó, tập trung vận động Nhân dân hiến đất để mở rộng các tuyến đường huyện, đường xã và đường thôn, bản, ngõ xóm kết hợp với di chuyển các cột điện, cột viễn thông đến vị trí phù hợp, đầu tư hệ thống thoát nước, chỉnh trang lại tường rào, trồng cây xanh, tạo cảnh quan đẹp, thân thiện với môi trường. Xác định mục tiêu cụ thể về số km đường và số lượng các công trình công cộng cần đầu tư mở rộng, nâng cấp, chỉnh trang giai đoạn 2024 - 2025 và giai đoạn 2026 - 2030, với quy mô đảm bảo theo tiêu chí xây dựng nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu, các tiêu chuẩn đô thị và các quy hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, vừa bảo đảm tính đồng bộ, hiện đại, vừa khả thi trong tổ chức thực hiện.

Chỉ đạo UBND cấp huyện, cấp xã bố trí, đảm bảo ngân sách địa phương, đồng thời vận động, huy động thêm nguồn lực từ cộng đồng, xã hội và các nguồn lực hợp pháp khác để đầu tư hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng, đường giao thông sau khi có mặt bằng do Nhân dân hiến đất; huy động đa dạng các nguồn lực và ngày công hỗ trợ xây dựng, hoàn trả lại các công trình bị tháo dỡ để hiến đất (như: nhà ở, tường rào, cổng, công trình phụ...), tạo điều kiện cho người dân hiến đất ổn định cuộc sống. Bố trí, đảm bảo kinh phí đo đạc, chỉnh lý hồ sơ địa chính và cấp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ gia đình, cá nhân sau khi hiến đất.

Thường xuyên kiểm tra, giám sát, chỉ đạo, đôn đốc việc thực hiện Cuộc vận động; định kỳ tổ chức giao ban, sơ kết, tổng kết, đánh giá kết quả thực hiện Cuộc vận động; kịp thời biểu dương, khen thưởng những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc, nhân rộng các điển hình, cách làm hay, sáng tạo trong triển khai thực hiện Cuộc vận động, tạo sự lan tỏa mạnh mẽ, sâu rộng trong xã hội.

3. Ban Cán sự đảng UBND tỉnh lãnh đạo UBND tỉnh:

- Trên cơ sở kết quả rà soát và lộ trình thực hiện cụ thể của các địa phương, thống nhất giao chỉ tiêu cho các huyện, thị xã, thành phố để phấn đấu thực hiện. Phân công trách nhiệm cụ thể đối với từng sở, ban, ngành phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của đơn vị; tăng cường hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ cho UBND cấp huyện, cấp xã, kịp thời hỗ trợ địa phương tháo gỡ, giải quyết khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai thực hiện.

- Chủ động rà soát, sửa đổi, bổ sung, ban hành sớm các văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền và chỉ đạo các địa phương sửa đổi, bổ sung, ban hành các cơ chế, chính sách, tạo thuận lợi trong tổ chức thực hiện Cuộc vận động. Khẩn trương rà soát, đề xuất sửa đổi, điều chỉnh, bổ sung Nghị quyết số 184/2021/NQ-HĐND ngày 10/12/2021 của Hội đồng nhân dân tỉnh “Về chính sách khuyến khích phát triển giao thông nông thôn tỉnh Thanh Hóa, giai đoạn 2022 - 2025” theo hướng bổ sung một số nội dung hỗ trợ đối với các tuyến đường giao thông được Nhân dân hiến đất để đầu tư nâng cấp, mở rộng (như: hỗ trợ di chuyển cột điện, cột viễn thông, đường dây điện, cáp viễn thông, đầu tư hệ thống thoát nước; hỗ trợ đo đạc, chỉnh lý hồ sơ địa chính và cấp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân sau khi hiến đất...).

- Chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn và tổ chức thực hiện việc đo đạc, chỉnh lý hồ sơ địa chính và cấp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân sau khi hiến đất, bảo đảm nhanh chóng, thuận tiện, đúng quy định của pháp luật.

- Chỉ đạo UBND các huyện, thị xã, thành phố nâng cao chất lượng công tác quy hoạch, quản lý quy hoạch, định hướng sử dụng đất trên địa bàn, đáp ứng yêu cầu phát triển kết cấu hạ tầng, nhất là quỹ đất dành cho giao thông và các công trình công cộng phục vụ dân sinh. Tăng cường quản lý trật tự xây dựng, trật tự đô thị, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm, dứt điểm theo đúng quy định của pháp luật đối với các hành vi lấn chiếm đất công cộng, hành lang đường giao thông.

4. Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy chỉ đạo, định hướng hệ thống tuyên giáo các cấp, hệ thống truyền thanh cơ sở, các cơ quan báo chí, truyền thông thường xuyên thông tin, đẩy mạnh tuyên truyền về nội dung và tình hình, kết quả triển khai thực hiện Cuộc vận động tại các địa phương; tuyên truyền, phổ biến sâu rộng những kinh nghiệm hay, cách làm sáng tạo, hiệu quả trong thực hiện Cuộc vận động, tạo sự lan tỏa sâu rộng trong các cấp, các ngành và các tầng lớp Nhân dân.

5. Ban Dân vận Tỉnh ủy chỉ đạo hệ thống dân vận, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội các cấp đẩy mạnh tuyên truyền, vận động cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và các tầng lớp Nhân dân tích cực hưởng ứng, tham gia Cuộc vận động; phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương vận động, thuyết phục các hộ gia đình, cá nhân ở hai bên tuyến đường cần mở rộng tự nguyện hiến đất để mở rộng đường, xây dựng lại và chỉnh trang các công trình công cộng phục vụ dân sinh; đồng thời, tuyên truyền, vận động các hộ gia đình, cá nhân không ở sát hai bên đường nhưng được hưởng lợi từ việc mở rộng đường giao thông đóng góp ngày công, kinh phí để hỗ trợ các hộ gia đình, cá nhân hiến đất xây dựng, hoàn trả lại các công trình bị phá dỡ và ủng hộ kinh phí để đầu tư kết cấu hạ tầng, mở rộng mặt đường vì lợi ích chung của cộng đồng dân cư.

6. Giao Ban Dân vận Tỉnh ủy chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện Chỉ thị này; định kỳ báo cáo Ban Thường vụ Tỉnh ủy kết quả thực hiện.

Chỉ thị này được phổ biến sâu rộng đến các chi bộ đảng, cán bộ, đảng viên và Nhân dân trong toàn tỉnh./.

Thay mặt Ban Thường vụ

Bí thư Tỉnh uỷ Đỗ Trọng Hưng