Lấy mô hình tiêu biểu để đào tạo nông dân

Mới đây, Hội Nông dân tỉnh Thanh Hóa đã đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh tặng bằng khen cho 64 cá nhân là nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi tiêu biểu năm 2025.

Từ phong trào đã xuất hiện nhiều điển hình tiên tiến, đại diện cho tinh thần lao động cần cù, sáng tạo, ý chí tự lực, tự cường của giai cấp nông dân. Họ quyết tâm vươn lên làm giàu, đi đầu trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phá thế độc canh trong nông nghiệp; tích cực tích tụ ruộng đất, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất kinh doanh, thành lập doanh nghiệp hoặc hợp tác xã (HTX), nhiều mô hình đã được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tôn vinh là “Nông dân Việt Nam xuất sắc”, “HTX nông nghiệp tiêu biểu”.

 

Tiêu biểu là mô hình sinh kế từ rừng của chị Nguyễn Lê Ngọc Linh (SN 1990), người dân tộc Thổ, ở xã Hóa Quỳ, tỉnh Thanh Hóa. Không chỉ làm giàu cho bản thân, mô hình “Vườn rừng bản Thổ” của chị còn góp phần phủ xanh đồi trọc và tạo việc làm cho người dân địa phương.

Với tình yêu thiên nhiên từ nhỏ và trăn trở khi lớn lên chị Linh đã chứng kiến rừng tự nhiên ngày càng bị thu hẹp, đất đai bỏ hoang. Năm 2019, ở tuổi 29 và vừa sinh con nhỏ, chị Linh quyết định “bỏ phố về rừng”, bất chấp sự phản đối từ gia đình và bạn bè. Với quyết tâm theo đuổi con đường riêng, sau gần 6 năm, chị đã phủ xanh gần 10 ha rừng tại thôn Thanh Xuân, xã Hóa Quỳ với hơn 100 loại cây trồng như cây ăn quả, cây dược liệu, các giống cây rừng bản địa quý hiếm.

Mô hình của chị Linh được xây dựng theo hệ sinh thái rừng tự nhiên, trồng cây đa tầng gồm các cây gỗ lớn, cây ăn quả, cây dược liệu và các loại cỏ, thảo mộc. Phương pháp này tận dụng ánh sáng mặt trời, cải tạo đất, giữ nước, tăng độ phì nhiêu, chống xói mòn và bảo vệ đa dạng sinh học.

Đặc biệt, để nâng cao giá trị sản phẩm và sinh kế bền vững, chị Linh đã phát triển dòng sản phẩm mật ong lên men bản Thổ, khai thác từ nguồn hoa rừng tại Hóa Quỳ và vùng núi Thanh Hóa. Hiện tại, mô hình đã cho ra đời 5 dòng sản phẩm mật ong lên men, phân phối tại nhiều thị trường trong và ngoài tỉnh. Sản phẩm đã đạt chứng nhận OCOP 3 sao cấp tỉnh.

Sau hơn 3 năm hoạt động, mô hình phát triển thành Hợp tác xã bản Thổ với 21 xã viên đều là người dân sống phụ thuộc vào rừng. HTX không chỉ tạo việc làm trực tiếp mà còn liên kết với người dân trồng dược liệu dưới tán rừng, nuôi ong khai thác mật tự nhiên. Nhờ đó, hàng trăm hộ dân trong khu vực có thêm thu nhập ổn định, bền vững, giảm dần việc khai thác rừng tự nhiên.

Hay như mô hình trồng nho kết hợp du lịch của anh Hoàng Thanh Minh ở thôn Lọc Trạch (xã Đồng Lợi, huyện Triệu Sơn cũ) nay là xã Đồng Tiến, tỉnh Thanh Hóa. Năm 2019, khi đang làm việc tại nhà máy lọc dầu trong Khu kinh tế Nghi Sơn với mức thu nhập ổn định, anh cùng vợ quyết định về quê lập nghiệp với gần 1 ha đất nông nghiệp.

Ban đầu, anh Minh trồng ổi, bưởi và các loại cây dễ trồng, chi phí thấp và nhanh thu hoạch sớm. Sau khi có nguồn thu ổn định, vợ chồng anh quyết định chuyển 4.000 m² đất sang trồng nho hạ đen. Mặc dù cây ổi đang cho thu nhập tốt, anh Minh vẫn quyết định chặt bỏ toàn bộ diện tích để trồng 800 gốc nho, bất chấp sự phản đối từ người thân.

Nhờ tìm hiểu kỹ chăm sóc, vườn nho của anh Minh nhanh chóng được nhiều người biết đến tham quan, chụp ảnh, trải nghiệm, đặc biệt là các trường mầm non, tiểu học trên địa bàn tỉnh. Từ đó, anh Minh kết hợp làm du lịch nông nghiệp trải nghiệm tại vườn nho.

Theo anh Minh, mô hình trồng nho kết hợp du lịch giúp gia đình thu nhập khoảng 300 triệu đồng mỗi vụ. Hiện vườn nho tạo việc làm cho 6 lao động thường xuyên, thu nhập 5 – 7 triệu đồng/người/tháng.

Nông dân là chủ thể trong phát triển kinh tế nông thôn

Từ các mô hình như trên, Hội Nông dân tỉnh Thanh Hóa đã đẩy mạnh liên kết, hỗ trợ nông dân phát triển sản xuất theo mô hình kinh tế tập thể, chuỗi giá trị, kết nối doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm theo hướng hàng hóa bền vững.

Hiện phong trào nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi thu hút gần 300.000 hộ đăng ký, trong đó có hơn 200.000 hộ đạt danh hiệu ở các cấp trong những năm qua. Riêng năm 2024 có hơn 68.000 hộ có thu nhập từ 200 - 300 triệu đồng/năm, hơn 17.000 hộ đạt mức 300 – 500 triệu đồng/năm, gần 6.000 hộ thu nhập từ 500 triệu đến 1 tỷ đồng, hơn 750 hộ đạt mức 1 – 5 tỷ đồng và 279 hộ có thu nhập trên 5 tỷ đồng mỗi năm.

Phong trào đã khơi dậy tinh thần tương thân, tương ái, giúp nhau phát triển kinh tế và giảm nghèo bền vững. Hàng năm, các hộ sản xuất, kinh doanh giỏi đã tạo việc làm cho hơn 238.000 lượt lao động, trong đó có 199.000 lượt việc làm thường xuyên. Ngoài ra, các hộ còn hỗ trợ vốn, giống, kỹ thuật cho hàng ngàn hộ nông dân khó khăn, tích cực tham gia các hoạt động an sinh xã hội và xây dựng nông thôn mới.

Trao đổi với phóng viên Dân Việt, bà Vũ Thị Thanh Xuân – Phó Trưởng ban Thường trực Ban Công tác Nông dân, Ủy ban MTTQ tỉnh Thanh Hóa cho biết:

“Những kết quả đạt được đã khẳng định phong trào nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi đang phát triển mạnh mẽ, lan tỏa khắp toàn tỉnh, trong tất cả các lĩnh vực: nông nghiệp, lâm nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ. Phong trào góp phần tích cực vào chương trình phát triển kinh tế xã hội của tỉnh. Đời sống vật chất và tinh thần của nông dân ngày càng được nâng cao, an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội được giữ vững”.

Cũng theo bà Xuân, Hội Nông dân tỉnh Thanh Hóa xác định người nông dân là chủ thể trong tái cơ cấu nông nghiệp, nên thời gian qua đã đẩy mạnh tuyên truyền, phối hợp với các cơ quan chuyên môn để hỗ trợ nông dân về vốn, kỹ thuật, vật tư, thành lập các nhóm “nông dân cùng sở thích”… Đặc biệt, Hội luôn chú trọng việc lấy mô hình hay, cách làm mới, hiệu quả để nhân rộng và “dạy nông dân làm giàu” từ chính những nông dân giỏi.